Evde Bakım Maaşı
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından %50 ve üzerinde engel oranı olup engelli sağlık kurulu raporunda “Ağır Engelli” ibaresi bulunan ve başkası olmadan kendi bakımını üstlenemeyecek engelliler için engellinin bakımını üstlenen kişilere verilen, şu anki mevzuatımızda maddi açıdan bir engellinin yararlanabileceği en iyi parasal destektir. Net tutarı bir asgari ücretin asgari geçim indirimsiz halidir ve aylık olarak ödenmektedir.
Evde bakım maaşı ailesinde engelli olan kişilere verilen, devlet tarafından her ay ödenen paradır. İsminde maaş olsa da bakım parası bir emeklilik değil devlet tarafından yapılan sosyal yardımdır. Aylık olarak bu maaş engelli kişinin kendisine değil ona bakan kişiye ödenir.
Evde bakım parası almak için gerekli belgeler, bakım maaşı için engelli kişide aranan şartlar nelerdir ?
1- Kişinin sağlık raporunun en az %50 olması ve raporda ağır özürlüdür (bakıma muhtaç ) ibaresinin olması gerekmekte.
2- Özürlü kişi öz bakım ihtiyacı diye adlandırılan ihtiyaçlarının bir başına (başkasının yardımı olmadan) yapamaması gerekmekte. Nedir bu öz bakım? Özürlü kişi tuvalet, banyo, yemek yeme, elbiselerini giyinme gibi durumlarda başkasından yardım almadan hayatını idame ettiremiyorsa bakım hizmeti gereği bu kişiye bakıma muhtaç denir ve engel şartları bakım parası almak için uygundur.
Bakım Parası Almak İçin Gerekli Belgeler Nedir?
Kurum SHÇ ( Sosyal hizmetler çocuk esirgeme kurumu) bakım parası için başvuruda bulunduğunuzda size bir kâğıda yazılı şekilde istenen belgeleri yazacaktır. Ancak biz ön bilgi olması açısından bu belgeleri yazalım.
- 1- Müracaatçının dilekçesi
- 2- T.C. Kimlik Numarası beyanı (Özürlü ve bakıcının kimlik fotokopisi)
- 3- Özürlünün Sağlık Kurulu Raporu
- 4- Talep Formu
- 5- Hane halkı kimlik bildirim formu (Μuhtarlıktan, 5)
- 6- Özürlünün 2 adet vesikalık fotoğrafı
- 7- Gelir Durumuna ilişkin beyan belgesi
- 8- Özürlünün varsa öğrenim durumunu gösterir belge
- 9- Anne-babasının boşanma durumunda varsa boşanma kararı
- 10- Özürlünün vasisi varsa, vasilik atanmasına ilişkin mahkeme kararı
- 11- Yatılı ve sürekli bakımı için resmi veya özel bakım merkezine yerleştirilecek olan; 18 yaşını tamamlamamış bakıma muhtaç özürlü için ilgili mahkemelerden alınacak, koruma altına alınması ve bir bakım merkezine yerleştirilmesi kararı ile velayet altında değil ise vesayet altına alınması ve vasi atanması kararı;
- 18 yaşını tamamlamış olup akıl hastalığı veya akıl zayıflığı sebebiyle işlerini görememesi veya korunması ve bakımı için kendisine sürekli yardım gerekmesi ya da başkalarının güvenliğini tehlikeye sokması nedenleriyle kısıtlanması gerekli bakıma muhtaç özürlü için ilgili mahkemelerden alınacak, kısıtlanması ve bir bakım merkezine yerleştirilmesi kararı ile velayet altında değil ise vesayet altına alınması ve vasi atanması kararı.
NOT: Terk edilmiş ve kimsesiz bakıma muhtaç özürlülerin gerekli belgeleri tamamlayamaması durumunda, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İl Müdürlüğünce belgelerin tamamlanması için yardım sağlanır.
Hizmetin sonuçlandırılması başvuru yoğunluğu dolayısı ile her ilde farklı sürelerde olmaktadır.
Bu nedenle, lütfen başvuru esnasında Evde Bakım Hizmeti için Aile Ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü Standardı gereği olarak başvurunuzun hangi sürede sonuçlandırılacağını öğrenin.
Öğrenin ki, bu sürelerde süreç sonuçlanmamışsa önce il sosyal hizmetler müdürlüğüne sonra da Valiliğe gidip Hizmet Standardına uyulmadığı gerekçesiyle şikâyette bulunabilesiniz.
Bakım Maaşı Almak İçin Nereye Müracaat Etmeliyiz?
Bakım ücreti için ilgili kurum olan sosyal hizmetler çocuk esirgeme kurumuna müracaat etmek gerekir. Not: bağlı bulunduğunuz ildeki SHÇ il müdürlüğüne müracaat edeceksiniz.
Kimler Bakıcı Olabilir?
Bakıcı olarak gösterilen kişi, bakıma muhtaç kişiyle akraba olmak ve aynı evde yaşamak zorundadır. Ayrı evde yaşayan bakıcı, bakıma muhtaç kişinin bakımını aksatacağı gerekçesiyle kabul edilmez. İlgili kanun akrabaların kimler olacağını şu şekilde ifade etmiştir.
Akraba; Bu Yönetmeliğin uygulanmasında, üveyler dahil olmak üzere bakıma muhtaç özürlünün; eşi, çocukları ile çocuklarının eşleri, ana ve babası ile bunların ana ve babası, torunları ile torunlarının eşleri, kardeşleri ile kardeşlerinin eşleri, kardeşlerinin çocukları ile kardeş çocuklarının eşleri, eşinin ana ve babası, eşinin kardeşleri, eşinin kardeşlerinin eşleri ile çocukları, amcaları ve amcalarının eşleri, amca çocukları ile bunların eşleri, halaları ile halalarının eşleri, hala çocukları ile bunların eşleri, dayıları ve dayılarının eşleri, dayı çocukları ile bunların eşleri, teyzeleri ve teyzelerinin eşleri, teyze çocukları ile bunların eşlerinden her birini ifade eder.
Kimler Kişi Başı Gelire Dahil Edilir
Özetle aynı evde yaşayan herkes. Başka bir ifadeyle bakmakla yükümlü olan bireyler evde bakım maaşında kişi başı gelire dahil edilir. Konuya ilişkin yönetmelik bakmakla yükümlü olduğu kişiler şu şekilde ifade etmiştir.
Bakmakla yükümlü olunan bireyler tanımı iki bölümden oluşmaktadır.
Birinci bölüm; “üveyler de dahil olmak üzere bakıma muhtaç özürlünün kendisi ve kendisi ile birlikte aynı evde yaşayan; eşi, çocukları ile ana ve babası, çocuklarının eşleri, evli olmayan torunları, ana ve babasının ana ve babası, evli olmayan kardeşleri, eşinin ana ve babası, eşinin evli olmayan kardeşleri;
Başka bir adreste bulunsa dahi evli olmayan ve eğitimini devam ettiren çocukları ile aynı durumdaki kardeşleri ve eşinin kardeşleri ile aynı evde yaşamakta iken er veya erbaş olarak askere gitmiş olan babası, çocuğu ve kardeşi; ayrı adreslerde ikamet etse dahi özürlü üzerinde velayeti devam eden anne ve babayı”;
(Uygulamada müracaatların değerlendirilmesi sürecinde önce birinci bölüm çerçevesinde işlem yapılacaktır. Birinci bölüm çerçevesinde yapılan değerlendirme neticesinde olumlu sonuca varılmış ise ikinci bölüme girilmeyecektir. Ancak birinci bölüm çerçevesinde yapılan değerlendirme neticesinde olumsuz sonuca varılmış ise müracaat ikinci bölüm çerçevesinde değerlendirilebilecek ve bu değerlendirme neticesine göre işlem yürütülebilecektir.)
İkinci bölüm; “kanunen bakmakla yükümlü kimsesi bulunamayan özürlü ile aynı evde yaşayan ve bakım hizmeti vermeyi yazılı olarak taahhüt eden akraba, vasi ve bunlarla birlikte aynı evde yaşayan kişiler;
(İkinci bölümde yer alan “kanunen bakmakla yükümlü” ifadesi; eş ile 18 yaşından küçük özürlünün anne ve/veya babasını kapsamaktadır.
Bu durumda evli olan veya 18 yaşından küçük olup anne ve/veya babası bulunan özürlü ikinci bölüm kapsamında değerlendirilemeyecektir. Ancak buradaki eş ile 18 yaşından küçük özürlünün anne ve/veya babasının özürlüye bakamayacak durumda olup özürlüye bakmak istememesi halinde bu kişiler de kanunen bakmakla yükümlü kişiler dışında değerlendirilecektir.)
Bakım Ücreti Kaç Ayda Bağlanır?
Bakım parası bağlama süreci ilden ile değişse de (illerdeki shç’lerin yoğunluğuna göre) ortalama 1 ila 3 ay arası maaş bağlanmaktadır.
Bakım Ücreti Kişi Başı Gelir Ne kadardır?
Kişi başına düşen gelir net asgari ücrete göre belirlenir, buna göre 2016 yılı için bakım parasında kişi başı aylık gelir şu şekildedir.
784 TL
Evde Bakım Maaşı Kaç TL dir?
Önceden bakım maaşı asgari ücret oranında verilirdi. Ancak son değişiklikle bakım ücretleri, memur zamlarına endekslendi dolayısıyla hesaplama yaparken memur maaş zammına göre hesaplama yapılıyor. Buna göre 2015 yılı için aylık ödenecek bakım maaşı 793 tl’dir.
Evde Bakım Maaşları Hangi Tarihlerde Yatar?
Evde bakım ücreti konusunda en fazla eleştirilen konulardan biride evde bakım aylığı için belli bir gün olmayıp bakım parası yatan iller her il hatta ilçe de ayrı ayrı tarihlerde yatmasıdır. Örneğin İstanbul için ocak ayı evde bakım maaşı ayın 14’ünde yatmışsa gelecek ay şubat ayında da aynı tarihte yatacağının garantisi yoktur. Ortalama bu süreler 5 ila 10 gün arası oynamaktadır.
Evde Bakım Maaşı Alan Kişiler Sigortalı Olacak mı?
2-3 Yıl önce bakım ücreti alan kişilerin sosyal güvenlik SGK çatısı altına alınıp prim ödemelerinin devlet tarafından ödenerek emekli edilecekleri yönünde bir düzenleme yapılacağı söylense de halen bu konuyla ilgili ne bir haber verilmemiştir.
Aylıktan faydalanamayacak kişiler kimlerdir?
- Hangi ad altında olursa olsun sosyal güvenlik kurumlarından bir gelir veya aylık hakkında faydalananlar ile isteğe bağlı prim ödeyenler dahil olmak üzere sosyal güvenlik kurumlarına uzun vadeli sigorta kolları kapsamında sigortalı olmayı gerektirecek şekilde bir işte çalışanlar,
- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 60. Maddesinin 1. Fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılanlar (Provizyon sorgusu sonucu kapsamı 60/g olarak görülenler),
- Muhtaçlık sınırına eşit veya üzerinde nafaka bağlanmış veya bağlanması mümkün olanlar,
- Muhtaçlık sınırına eşit veya üzerinde mahkeme kararıyla veya bir mevzuat gereği bağlanmış devamlı bir geliri bulunanlar,
- Herhangi bir şekilde muhtaçlık sınırına eşit veya üzerinde devamlı gelir sağlayan ya da sağlaması mümkün olanlar,
- Kamu veya özel kurum ve kuruluşlarda iaşe ve ibateleri dahil olmak üzere sürekli bakımı yapılan veya yaptırılanlar (huzurevi, bakım merkezi, vb.),
- Malları ve gelirleri devredilerek bir sözleşmeyle gerçek veya tüzel kişilerce kendilerine bakılanlar.