ODFED Yönetim Kurulu Başkanı Ergin Güngör, yönetim kurulu üyeleri , uzmanlar ve  bazı ailelerle birlikte 11.07.2017 Pazartesi günü, Otizm Spektrum Bozukluğu Ulusal Eylem Planı çerçevesinde öğrenci kabulüne ilişkin düzenlemelerle ilgili önerilerini Yüksek Öğretim Kurumu Engelli Komisyonuna sundular.

Bilindiği gibi, 03 Aralık 2016 tarihli 29907 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan “Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) Ulusal Eylem Planı” doğrultusunda Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı (YÖK) ve Üniversitelerimize 28 ayrı konuda asli veya tali görevler atfedilmiştir.

İçinde bulunduğumuz zaman diliminde bu görevlerden öncelikle  “Eğitsel Değerlendirme, Özel Eğitim, Destek Eğitim ve Rehabilitasyon Hizmetlerinin Geliştirilmesi” alanının D.9 maddesinde yer alan “Çeşitli sanat ve spor dallarında yetenekli olan ve yükseköğrenim görebilecek OSB olan bireylerin yükseköğretim kurumlarına kabulü konusunda tabi oldukları değerlendirme sistemine ilişkin yasal düzenlemeler yapılacaktır” konusunun çözülmesi istenmiştir.  Ayrıca  diğer konuların da yeni sınav dönemi klavuz hazırlanma süreci tamamlanmadan çözümlenmesine yönelik (ODFED) Otizm Dernekleri Federasyonunun uzman ve aile görüşlerini içeren rapor sunulmuştur.

Önerilerin temelinde OSB li bireylere sağlanacak destekler ve verilecek eğitimlerin nihai hedefinin bu bireylerin toplumsal yaşama tam katılımlarını sağlamak ve var olan potansiyellerini en üst düzeyde gerçekleştirecekleri koşulları yaratarak olabildiğince bağımsız, üretken ve doyumlu bir yaşam sürmelerine katkı sağlamaktır.

Son yıllarda gerek hızlı artış oranı gerekse bilimsel çevrelerin değişen OSB tanımlamasında vurgulanan genetik yatkınlığın yanı sıra, çevresel etkenlerinde oldukça önemli rolünün olduğunun vurgulanması.

Son elli yılda hızla değişen hayat koşullarının, içinde yaşama zorunluluğunun getirdiği sonuçlardan birisi olduğu düşünülen toplumun bütününün yarattığı bu sonucu, OSB li bireyin ve ailesinin yalnız başına omuzlamasını beklemek insani ve hukuki açıdan beklenemez.

Yapılacak tüm düzenlemelerde beklentimiz, engelli bireylerin temel insan hakları çerçevesinde gelişimini ve potansiyellerini gerçekleştirmesini destekleyen toplumsal-sosyal çevrelerin var edilmesi, ilkesi doğrultusunda olması gerektiğidir. Ancak engellilerin süreçlerinin tek tip olmadığı ve rastlantısal oranlarının da bir biri ile eşit olmadığı gözetilerek planlama ya da kontenjan tahsisleri yapılmalıdır.

Aksi takdirde genel engellilik oranında %1 i oluşturan ile %35 i oluşturan engellilik halleri gerek kaynak gerekse kontenjan açısından eşit görülmesi de ayrı bir adil olmayan süreç yaratabilmektedir.

Tüm bu veriler doğrultusunda yapılacak olan düzenlemelerin sahip oldukları yetersizliğe rağmen gelişebiliyor olmalarına odaklanan, bireylerin sahip oldukları yetenek ve yeterliklerini tam olarak ortaya koymalarını engelleyen, çevresel faktörleri düzenleyecek  şekilde bireye ve onun bedenine, kişiliğine ve onuruna değil çevreye müdahale eden bir bakış açısını içermesi gerekliliği esas alınmıştır.

Anayasa nın , “ II. Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi” başlığı altındaki MADDE 42 de belirtildiği üzere “ Devlet, durumları sebebiyle özel eğitime ihtiyacı olanları topluma yararlı kılacak tedbirleri alır.” düzenlemesi ve yine Anayasanın “ D. Milletlerarası andlaşmaları uygun bulma” başlığı altındaki MADDE 90. “ Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar kanun hükmündedir. “ der.

Dolayısı ile bu kapsama giren BM Engelli Hakları Sözleşmesinin bütünü Anayasal hüküm niteliği taşımaktadır. Diğer yandan 5378 Sayılı Engelliler Hakkında Kanun da benzer hükümleri içermektedir.

Yani tüm engel gruplarına engellerinin gerektirdiği ölçüde sağlanacak  düzenlemeler onları bir hayırseverlik nesnesi haline getiren, çağdaş hak mücadelesi ilkelerine ters düşüren uygulamalar değil aksine yasalardan doğan hak talepleridir.

Düzenleme talebi iletilen konu başlıkları şu şekildedir;

A-           GÜZEL SANATLAR VE SPOR BÖLÜMLERİ İÇİN YERLEŞTİRME DÜZENLEMELERİ.

B-           MESLEK LİSELERİNDEN MEZUN OSB Lİ BİREYLER İÇİN MYO LARA YERLEŞTİRME DÜZENLEMELERİ

C-           OSB Lİ BİREYLER İÇİN, SÜREKLİ EĞİTİM MERKEZLERİNDE SANAT VE SPOR GİBİ KONULARIN YANI SIRA İŞVEREN VE İŞKUR İŞBİRLİĞİ İLE İSTİHDAM GARANTİLİ MESLEK EDİNDİRME SERTİFİKA PROGRAMLARININ OLUŞTURULMAS

D-           Otizmliler İçin Üniversitelerde Meslek Analizi Çalışmalarının Teşvik Edilmesi

E-           Üniversite Engelli Birimlerinin Yaptırım Gücünün Oluşturulması.

F-           OSB liler açısından EKPSS Sınavı Haksızlığının Giderilmesi.